درایو چیست؟ درایو یا کنورتور فرکانس و یا کنترل کننده دور موتور برای تنظیم دور الکتروموتورهای Ac (موتورهای سه فاز ) استفاده میگردد. درایوها وظیفه "کنترل دور موتور" را بر عهده دارند. درایوها قادرند دور موتور را از صفر تا چندین برابر دور نامی موتور و بطور پیوسته تغییر دهند. تنظیم دور در الکتروموتورها علاوه بر منعطف نمودن پروسه های صنعتی ، در کاربردهای زیادی منجر به صرفه جوئی انرژی هم میگردد. علاوه بر آن درایوها جریان راه اندازی کشیده شده از شبکه را به میزان زیادی کاهش میدهند. بطوریکه این جریان خیلی کمتر از جریان اسمی موتور است. درایوها میتوانند موتور را بطور نرم و کاملا کنترل شده استارت و استپ نمایند. زمان استارت و استپ را میتوان بدقت تنظیم نمود. این زمانها میتوانند کسری از ثانیه و یا صدها دقیقه باشد. توانائی درایو در استارت و استپ نرم موجب کاهش قابل ملاحظه تنشهای مکانیکی در کوپلینگها و سایر ادوات دوار میگردد. اولین وسیله تبدیل انرژی الکتریکی به انرژی مکانیکی موتورهای DC بودند. موتورهای DC با وجود مزایایی چون کنترل آسان ، سریع و دقیق گشتاور و همچنین پاسخ بسیار سریع دینامیکی برای تغییرات سرعت ، معایب زیر رادارند: 1- نیاز به تعمیر و نگهداری مکرر 2- قیمت بالا 3- نیاز به انکودریاتاکومتر برای فیدبک سرعت امروزه با توجه به پیشرفت تکنولوژی موتورهای الکتریکی AC و مزایایی از قبیل : 1- اندازه کوچکتر 2- قدرت بیشتر در مقایسه با موتورهای DC هم اندازه 3- طراحی ساده و قیمت ارزان 4- سبک و مقاوم در برابر ضربه کاربرد موتورهای AC در صنعت روبه فزون است بطوریکه در 70 تا 80 درصد کاربردهای صنعتی از موتورهای AC استفاده می شود. همزمان با پیشرفت و فزونی کاربرد موتورهای AC ، تکنولوژی درایوی AC نیز دستخوش تغییرات شگرفی شده اند بطوریکه دریواهای AC قابلیت موتورهای AC را تکمیل کرده اند در کاربردهای صنعتی غالباً می خواهیم که موتورها در سرعت و گشتاور دلخواهمان کارکنند ، بنابراین برای کنترل سرعت و گشتاور موتور از درایو استفاده می کنیم . این درایوها تجهیزاتی هستند از قطعات الکترونیکی مانند : تریستورها ، IGBT و ... ساخته شده اند که از آنها برای کنترل ولتاژ یا کنترل فرکانس استفاده می شود. علاوه براین در کاربرهایی مانند جرثقیل ها ، آسانسورها و ......... که عدم موجود ضربه در راه اندازی و توقف موتور از اهمیت ویژه ای برخورداراست. استفاده از درایو اجتناب ناپذیر می شود . روشهای متداول کنترل سرعت و گشتاور موتورهای DC ( با استفاده از درایوهای DC ) موتورهای DC دو محدوده کنترل سرعت دارند. ناحیه اول : با ثابت نگه داشتن جریان تحریک و تغییر ولتاژ آرمیچر از صفر تا مقدار نامی ، سرعت از صفر تا مقدار نامی تغییر می کند دراین محدوده گشتاور ثابت می ماند. ناحیه دوم : با ثابت نگه داشتن ولتاژ آرمیچر و کاهش جریان تحریک می توان به سرعتهایی بیشتر از سرعت نامی دست یافت در این حالت با افزایش سرعت ، گشتاور کاهش می یابد این محل تضعیف میدان (ficld weakeninG) نامیده می شود. در محدوده گشتاور ثابت ، با افزایش سرعت توان به صورت خطی افزایش می یابد، بعداز سرعت نامی ، توان ثابت می ماند و گشتاور به صورت نمایی کاهش می یابد. بنابراین در درایورهای DC با کنترل متغیرهای حقیقی جریان تحریک و ولتاژ آرمیچر ، سرعت و گشتاور را کنترل میکنند. با بهره گیری از عملکرد درایوهای DC ، تکنولوژی درایوهای AC توسعه پیدا کرد، و روشهای کنترل اسکالر ، کنترل برداری و کنترل مستقیم گشتاور معرفی شوند.